Bamm vzw
Vaartkom 4
3000 Leuven
De eerste zes sessies stonden volledig in het teken van kennismaking: met elkaar én met verschillende theatervormen. We bouwden eerst aan een veilige groep waar experimenteren mag en falen kan. De jongeren probeerden laagdrempelige opdrachten uit:
Na elke sessie konden ze aangeven wat hen lag en wat minder. Terwijl ze vooral met vormen bezig waren, kwamen er spontaan thema’s bovendrijven: welke personages kiezen ze? Waar spelen hun scènes zich af? Welke verhalen duiken telkens terug op?
Op 2 december verzamelden we alle thema’s die we in de eerste weken opmerkten. Tijdens een gezellige picknick gingen we erover in gesprek. Bij welke onderwerpen ontstond spontaan debat? Waar gingen ogen van glimmen? Waar bleef het stil? Via gesprekken en stemrondes kozen de jongeren één thema, bewust geformuleerd als een vraag: “Mag je doen wat niet mag?”.
Dit thema kwam niet zomaar uit de lucht vallen. Tijdens de oefeningen merkten we hoe jongeren spontaan grepen naar dingen die “niet mogen”: scheldwoorden, misdaadpersonages, verboden situaties… Theater gaf hen een veilige ruimte om te spelen met grenzen.
Het thema riep meteen discussie op: “Dingen die niet mogen, moet je ook niet doen” en “Maar op scène kan je die net onderzoeken”. Die spanning maakt het thema rijk: wat mag wel en wat niet? Is dat voor iedereen hetzelfde? Zijn er situaties waarin regels anders gelden? Elke jongere kan zijn eigen verhouding tot het thema kwijt in de voorstelling.
In zes sessies bouwen we vanuit het gekozen thema aan scènes.
We vertrekken vanuit de meningen, ideeën en talenten van de jongeren:
We zoeken samen naar een rode draad die alle scènes verbindt, zonder die van bovenaf op te leggen. Het resultaat groeit organisch uit de groep.
In de laatste maand komen er geen nieuwe scènes meer bij. We repeteren, verfijnen en bouwen vertrouwen op. De jongeren zien hoe alle losse onderdelen samen een echte voorstelling worden.
We maken bewust geen onderscheid in opdrachten tussen jongeren met of zonder beperking. De procesmatige aanpak is inclusief: we vertrekken telkens vanuit de mogelijkheden van elke deelnemer, waardoor er vanzelf divers materiaal ontstaat. We stimuleren wel actief het gesprek tussen jongeren. Ondertussen gebeurt dat ook spontaan en helpen we erop letten dat iedereen aan bod komt.
De jongeren van Ter Bank wonen in leefgroepen en krijgen via dit project de kans om hun leefwereld te verbreden, nieuwe mensen te ontmoeten en hun talenten te tonen. Tegelijk leren jongeren van buiten de leefgroep een andere wereld kennen. Kunst vormt hier de brug tussen beide groepen, want samen creëren, dat verbindt.-Hanne Ballois|theaterdocent bij Mooss
Begeleiden in deze aanpak is balanceren. Te veel sturing maakt het product minder van de groep. Te weinig sturing creëert onduidelijkheid en onzekerheid. We delen onze expertise: wat werkt op scène, hoe bouw je een voorstelling op, omdat het hen helpt groeien en trots te zijn op het eindresultaat. Tegelijk laten we voldoende openheid zodat het stuk echt van de jongeren blijft. Het benoemen van de fasen en duidelijke planning helpt om die balans te bewaren.
Op donderdag en vrijdag ga ik naar Brake-Out en ik werk ook een dag als vrijwilliger voor Djapo. Toen ik van Annelies van Ter Bank, waar ik vroeger zat, hoorde over dit project leek het me leuk en op dinsdagen had ik nog niets te doen. Het leukste aan het project vind ik tonelen en het geluid en de lichten vind ik interessant. Ik hoop dat ik dat ga kunnen doen bij het stuk, dan moeten we daar al niemand voor vragen. De groep zelf is ook plezant.-David Smets, 24 jaar|ex-bewoner Ter Bank
Bij Mooss vertrekken we vanuit de jongeren zelf. Geen vast thema, wel ruimte om te ontdekken, te proberen en te groeien. Onder begeleiding van onze docenten Hanne en Jef bouwen de deelnemers stap voor stap aan een eigen voorstelling. In de eerste fase leren de jongeren elkaar en het medium theater kennen. Vanuit die ontmoetingen groeit een thema of idee dat we samen verder ontwikkelen tot een voorstelling. Zo ontstaat een creatief proces waarin iedereen mee-eigenaar is. We werken met een inclusieve groep van jongeren met en zonder beperking. Samen creëren we een plek waar kunst verbindt, talent ruimte krijgt en ontmoeting centraal staat.
